Κατατακτήριες Εξετάσεις 2016-2017

Επισυνάπτεται η Υπουργική Απόφαση που αφορά στη λειτουργία των Μουσικών Σχολείων (ΦΕΚ 1405/25 04 2017 τ. Β΄): ΦΕΚ 1405/25-2017
Οι αιτήσεις για τις κατατακτήριες εξετάσεις γίνονται αρχές Σεπτεμβρίου κάθε έτους στη Γραμματεία του σχολείου (πρωινές ώρες).
Οι εξετάσεις πραγματοποιούνται το τρίτο δεκαήμερο του μηνός Σεπτεμβρίου οπότε και ανακοινώνεται ο ακριβής αριθμός των κενών θέσεων. Ο αριθμός αυτός μπορεί να τροποποιηθεί μέχρι την ημέρα των εξετάσεων, ανάλογα με τις μετεγγραφές που προκύπτουν.
Οι κατατακτήριες εξετάσεις διεξάγονται για την εισαγωγή στη Β’, Γ’ Γυμνασίου και Α’, Β΄, Γ΄ Λυκείου.

Τα μαθήματα στα οποία εξετάζονται οι υποψήφιοι είναι:
για την Β’ Γυμνασίου (4 ή 5 μαθήματα): Ευρωπαϊκή Μουσική Θεωρία και Πράξη, Ελληνική Παραδοσιακή Μουσική -Θεωρία και Πράξη, Υποχρεωτικά Ατομικά Όργανα (Πιάνο, Ταμπουράς) και προαιρετικά το Ατομικό Όργανο Επιλογής
για την Γ’ Γυμνασίου: Ευρωπαϊκή Μουσική Θεωρία και Πράξη, Ελληνική Παραδοσιακή Μουσική -Θεωρία και Πράξη, Υποχρεωτικά Ατομικά Όργανα (Πιάνο, Ταμπουράς), Ιστορία Μουσικής και υποχρεωτικά το Ατομικό Όργανο Επιλογής.
για την Α’ Λυκείου (6 μαθήματα): Ευρωπαϊκή Μουσική Θεωρία & Πράξη και Εισαγωγή στην Αρμονία, Ελληνική Παραδοσιακή Μουσική Θεωρία & Πράξη, Υποχρεωτικά Ατομικά Όργανα (Πιάνο, Ταμπουράς), Ιστορία Μουσικής και υποχρεωτικά το Ατομικό Όργανο Επιλογής.
για τη Β’ τάξη Λυκείου (6 μαθήματα): Αρμονία, Ανάπτυξη Ακουστικών Ικανοτήτων, Ελληνική Παραδοσιακή Μουσική, Ιστορία της Μουσικής, Υποχρεωτικό Ατομικό Όργανο (Πιάνο) και υποχρεωτικά το Ατομικό Όργανο Επιλογής.

για τη Γ’ τάξη Λυκείου (5 μαθήματα): Αρμονία, Ανάπτυξη Ακουστικών Ικανοτήτων, Μορφολογία, Ελληνική Παραδοσιακή Μουσική και υποχρεωτικά το Ατομικό Όργανο Επιλογής.

Οι εξετάσεις ανά μάθημα διεξάγονται ως εξής: α. γραπτά – ως προς το θεωρητικό μέρος και προφορικά – ως προς το πρακτικό μέρος (Ευρωπαϊκή Μουσική – Θεωρία και Πράξη, Ελληνική Παραδοσιακή Μουσική – Θεωρία και Πράξη, Ευρωπαϊκή Μουσική – Θεωρία και Πράξη και Εισαγωγή στην Αρμονία), β. γραπτά (Ιστορία της Μουσικής) και γ. δι? ακροάσεως (Υποχρεωτικά Ατομικά Μουσικά Όργανα, Ατομικό Όργανο Επιλογής).

Οι επιτυχόντες πρέπει να προσκομίσουν άμεσα: α) πιστοποιητικό γέννησης, β) πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης, γ) απόκομμα της ΔΕΗ ή άλλου επίσημου εγγράφου όπου να φαίνεται η διεύθυνση κατοικίας και δ) ηλεκτρονική διεύθυνση (e-mail) των γονέων.

ΥΛΗ ΚΑΤΑΤΑΚΤΗΡΙΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2016-17

Περιληπτικά για την εξεταστέα ύλη της ‘Β Γυμνασίου έως ‘Α Λυκείου ανατρέξτε εδώ.

ΟΡΓΑΝΟ ΕΠΙΛΟΓΗΣ

Για την ύλη των μουσικών οργάνων επιλογής κάθε τάξης (πιάνο, ταμπουράς, κιθάρα, φλάουτο, βιολί κλπ.) επικοινωνήστε με το σχολείο.

  • Όργανο επιλογής είναι το μουσικό όργανο που επιλέγει ο μαθητής να διδαχθεί στο σχολείο μας, πέραν του υποχρεωτικού πιάνου και του υποχρεωτικού ταμπουρά.

Σημείωση: Όργανο επιλογής μπορεί να είναι και το πιάνο ή ο ταμπουράς. Στην περίπτωση αυτή ζητήστε από το σχολείο την επιπλέον ύλη, στην οποία θα εξεταστεί ο υποψήφιος μαθητής.

ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟΣ ΤΑΜΠΟΥΡΑΣ

ΘΕΩΡΙΑ & ΠΡΑΞΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ 

Κατεβάστε το αρχείο

Τάξη Β΄ Γυμνασίου

Μάθημα: Ευρωπαϊκή Μουσική Θεωρία και Πράξη 

ΓΡΑΠΤΗ ΕΞΕΤΑΣΗ

1.ΒΑΣΙΚΑ: Φθογγόσημα, πεντάγραμμο, κλειδιά Σολ και Φα, αξίες, παύσεις, στιγμή διαρκείας, σύζευξη διαρκείας, μέτρο, είδη μέτρων, ελλιπές μέτρο, σημεία αλλοίωσης, χρωματικά – διατονικά ημιτόνια, συγκοπή, αντιχρονισμός.

2.ΚΛΙΜΑΚΕΣ: Μείζονες κλίμακες με διέσεις και υφέσεις, εναρμόνιες κλίμακες. Ονομασία – αρίθμηση βαθμίδων.

3.ΔΙΑΣΤΗΜΑΤΑ: Όλα τα διαστήματα (Καθαρά, μικρά, μεγάλα, αυξημένα, ελαττωμένα) και αναστροφές αυτών.  Διαστήματα στις μείζονες κλίμακες.

4.ΤΡΑΝΣΠΟΡΤΟ: Μεταφορά δοσμένης μελωδίας από μια τονικότητα (μείζονες τονικότητες) σε άλλη, ενδεχομένως και με αλλαγή κλειδιού.

ΠΡΟΦΟΡΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ

1.ΣΟΛΦΕΖ: Lemoine 1A: 68, 80, 81, 92, 94, (κλειδί Φα):157, 160, 168.  Καλομοίρης τεύχος 1o: 100, 101, 105, 111, 128, 129, 131.  Καλομοίρης τεύχος 3o (κλειδί Φα): 16, 24, 26,  36, 45.

2.Απαγγελία – τραγούδι μείζονος κλίμακας.

3.Αναγνώριση – σχηματισμός διαστημάτων (μέχρι 5ης)

4.Αναγνώριση μέτρου και ρυθμικών σχημάτων.

Μάθημα: Ελληνική Παραδοσιακή Μουσική, Θεωρία και Πράξη
A. Θεωρητικό Μέρος
1. Οι χαρακτήρες ποσότητας και ποιότητας
2. Οι χαρακτήρες που αυξάνουν τον χρόνο
3. Οι χαρακτήρες που διαιρούν τον χρόνο
4. Το συνεχές ελαφρόν
5. Η έννοια του ρυθ?ού
6. Τα συστατικά στοιχεία των ήχων
7. Οι φθορές του διατόνου

8. Ήχος α΄
9. Ήχος πλάγιος δ΄
10. Η μεταρρύθμιση των Τριών Διδασκαλών
11. Πέτρος Λαμπαδάριος, βιοεργογραφικά στοιχεία
12. Περί δημοτικών τραγουδιών, γενικά στοιχεία
13. Τα ακριτικά τραγούδια
14. Η διαίρεση των δημοτικών τραγουδιών στον κύκλο της ζωής και στον κύκλο του
χρόνου
Β. Πρακτικό Μέρος
– Σύντομα μέλη από το Αναστασιματάριο Πέτρου Λαμπαδαρίου – Ιωάννου
Πρωτοψάλτου στους ήχους α΄ & πλάγιο δ΄, (παραλλαγή και μέλος). Ενδεικτικά: Κύριε
εκέκραξα-κατευθυνθήτω, Πάσα πνοή-αινείτε, στίχοι δοξολογίας.
– Δημοτικά τραγούδια – επιλογή στους ήχους α΄ και πλάγιο δ΄.

ΜάθημαΠΙΑΝΟ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟ 

Κομμάτια :

Τρία κομμάτια συνολικά, τα εξής :

Δύο κομμάτια κατ?  επιλογήν από μία μέθοδο πιάνου, όπως :

  1. Beyer, από τον αρ. 45 και μετά
  2. Waterman ? Harewood, Piano Lessons, Δεύτερο Βιβλίο
  3. Γιάννη & Ανθούλας Παπαδοπούλου, Πρώτα βήματα, Δεύτερο βιβλίο
  4. Άλλη μέθοδο με κομμάτια αντιστοίχου επιπέδου

ή δύο σπουδές από βιβλία σπουδών πιάνου, όπως :

  1. Czerny 100 (από τον αρ. 45 και μετά)
  2. Duvernoy
  3. Άλλο βιβλίο σπουδών με σπουδές αντιστοίχου επιπέδου

ή δύο άλλα κομμάτια αντιστοίχου επιπέδου.

  • Ένα επιβεβλημένο κομμάτι αντιστοίχου επιπέδου, το οποίο παραδίδεται από τη γραμματεία του Γυμνασίου

Κλίμακες :

Μείζονες κλίμακες Ντο, Σολ, Ρε, Λα, Μι, Σι, Φα σε μία οκτάβα. 

Ελάσσων λα (φυσική, αρμονική, μελωδική) σε μια οκτάβα. 

Αρπισμοί :

Αρπισμοί μείζονες Ντο, Σολ, Ρε, Λα, Μι, Σι, Φα σε μία οκτάβα με τις αναστροφές τους.

Αρπισμός ελάσσων λα σε μία οκτάβα με τις αναστροφές του.

Συνδέσεις συγχορδιών : 

Συνδέσεις συγχορδιών I ? IV ? V ? I στη Ντο μείζονα και στη λα ελάσσονα αρμονική σε θέση ογδόης.

Μάθημα: Τα?πουράς (ως υποχρεωτικό όργανο αναφοράς της Ελληνικής Παραδοσιακής Μουσικής)

Α΄ ΕΠΙΠΕΔΟ (ΔΕΞΑΜΕΝΗ ΤΡΑΓΟΥΔΙΩΝ):
? Ποδαράκι (ήχος α΄)
? Ταχτάρισμα (ήχος α΄, παιδικό Ικαρίας)
? Απόψι τα μεσάνυχτα
? Χιώτισσες (κάτω στο γιαλό)
? Σήμερα γάμος γίνεται
Β΄ ΕΠΙΠΕΔΟ (ΔΕΞΑΜΕΝΗ ΤΡΑΓΟΥΔΙΩΝ):
? Απάνω στην τριανταφυλλιά
? Τούτο το μήνα
? Μια κόρη διάζεται πανί (Χαλκιδικής)
? Τουτ΄ ήταν που ?ου λέγανε (ήχος πλ.δ΄, Συρτό Πελοποννήσου)
? Τρεις καλογέροι κρητικοί (ήχος α΄, κάλαντον Πόντου και Ιωνίας)

Κατά την εκτέλεση των τραγουδιών από τις παραπάνω δεξα?ενές θα αξιολογηθεί ο βαθ?ός επάρκειας στα παρακάτω βασικά ση?εία παιξί?ατος τού οργάνου, όπως αυτά ορίζονται στο ΦΕΚ B 2858/28-12-2015, σελ. 33998-34004 (βλ. στο link που παρατίθεται παραπάνω). Ο εξεταζόμενος αξιολογείται βάσει των σημείων αυτών, εάν δηλαδή κατέχει τα παρακάτω και είναι ικανός να στηρίζει το θεωρητικό και πρακτικό μέρος των κομματιών που θα επιλέξει:
1. Στάση σώματος και κράτημα του οργάνου και της πένας
2. Ρυθμός: δίσημος, τρίσημος, τετράσημος.
3. Πενιές (θέση-άρση)
4. Δεσμοί (κινητοί μπερντέδες). Μαλακό διάτονο. Σχηματισμός τετράχορδων-πενταχόρδων (συνημμένα /διαζευγμένα). Γνώση της διάταξης των δεσμών για το σχηματισμό του βασικού τετραχόρδου ή πενταχόρδου που ανήκει το τραγούδι. Παράδειγμα για το πεντάχορδο, πλάγιου του τετάρτου ήχου: 12-10-8-12 ή για το τετράχορδο του πρώτου ήχου 10-8-12, κλπ. Συμπεριφορά των φθόγγων: βου και ζω (μι και σι αντίστοιχα). Σχημματισμός συγχορδιών με πέμπτες και τέταρτες.
5. Δακτυλοθεσία (ανοιχτή ή κλειστή θέση και χρήση του αντίχειρα 5ου
δακτύλου)
6. Στολίδια (προαιρετικά: legato, glissando, ομαλόν, κτύπημα στο καπάκι,
κλπ.)
7. Μουσικότητα

Σημειώσεις:
α) Οι μαθητές οφείλουν να εκτελέσουν στον ταμπουρά χωρίς τη βοήθεια μουσικού κειμένου (από μνήμης) δύο από τα παραπάνω τραγούδια. Τα τραγούδια τα οποία πρόκειται να επιλέξουν για ακρόαση θα πρέπει να
προέρχονται ένα από κάθε δεξαμενή. Η ερμηνευτική εικόνα των εξεταζομένων, θα αξιολογηθεί με βάση τα βασικά σημεία επάρκειας όπως πιο πάνω έχουν αυτά αναφερθεί, ενώ οι υποψήφιοι οφείλουν να καταστήσουν εμφανώς ότι
αντιλαμβάνονται τη λειτουργία του ταμπουρά ως εργαλείο για την βιωματική κατανόηση της θεωρίας της ελληνικής παραδοσιακής μουσικής (θεωρία των ήχων, θεωρία των ρυθμών, είδη μελοποιίας, σύστημα γραφής) και ότι δεν
παραγνωρίζουν την αυτόνομη λειτουργία του ως σολιστικού οργάνου, συνοδευτικού του δημοτικού τραγουδιού με ιδιαίτερη τεχνική και ρεπερτόριο.
β) Οι παρτιτούρες των τραγουδιών προέρχονται οι περισσότερες από το βιβλίο «Μέθοδος ταμπουρά» του Γιάννη Αρβανίτη, Αθήνα 1997, καθώς και το συλλογικό έργο των Β. Μπαραμπούτη, Π. Παπαπετρόπουλου, Σ.Κατσιάνη και Κ. Γράμπα και βρίσκονται στο γραφείο του σχολείου.
γ) Όσον αφορά το κούρδισμα του ταμπουρά, θα χρησιμοποιηθεί το βασικό κούρδισμα κατά πέμπτες (καραντουζέν), το οποίο μπορεί να είναι:
1η χορδή: Κε=λα, 2η χορδή: Πα=ρε και 3η χορδή: Δι=Σολ
ή εναλλακτικά:
1η χορδή: Πα=ρε, 2η χορδή: Δι=Σολ και 3η χορδή: Νη=Ντο

Μάθημα: Ατομικό Όργανο Επιλογής (εκτός Πιάνου)

Σημείωση: Η εξέταση σε ατομικό όργανο επιλογής είναι προαιρετική για τους υποψηφίους της β΄ γυμνασίου. Όσοι υποψήφιοι επιθυμούν ωστόσο να εξεταστούν στο ατομικό όργανο της επιλογής τους, θα πρέπει να συνεννοηθούν
με το σχολείο σχετικά με την εξεταστέα ύλη.

Γ΄ Γυμνασίου

Μάθημα: Ευρωπαϊκή Μουσική Θεωρία και Πράξη 

ΓΡΑΠΤΗ ΕΞΕΤΑΣΗ

1.ΚΛΙΜΑΚΕΣ:  Ελάσσονες κλίμακες με διέσεις και υφέσεις, εναρμόνιες κλίμακες.

2.ΔΙΑΣΤΗΜΑΤΑ:  Διαστήματα στις ελάσσονες κλίμακες. Εύρεση δοσμένου διαστήματος στις μείζονες και ελάσσονες κλίμακες.

3.ΣΥΓΧΟΡΔΙΕΣ:  Σχηματισμός και είδη συγχορδιών (μείζονες, ελάσσονες, αυξημένες και ελαττωμένες συγχορδίες).

4.ΤΡΑΝΣΠΟΡΤΟ:  Μεταφορά δοσμένης μελωδίας από μία τονικότητα (μείζονες και ελάσσονες τονικότητες) σε άλλη, ενδεχομένως και με αλλαγή κλειδιού.

ΠΡΟΦΟΡΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ

1ΣΟΛΦΕΖ: Καλομοίρης τεύχος 2ο: 28, 36, 38, 44, 47, 53, 54, 55. Καλομοίρης τεύχος 3ο: 26, 31, 43, 45, 51, 52.

2. Απαγγελία – τραγούδι ελάσσονος (αρμονικής και μελωδικής) κλίμακας.

3. Ακουστική αναγνώριση είδους συγχορδίας, σχηματισμός συγχορδιών με δοσμένη νότα ως Θεμέλιο, ως Τρίτη και ως Πέμπτη.

4. Αναγνώριση μέτρου και ρυθμικών σχημάτων.

5. Εκ πρώτης όψεως ανάγνωση (prima vista) παρόμοιας δυσκολίας με του σολφέζ.

Μάθημα: Ελληνική Παραδοσιακή Μουσική, Θεωρία και Πράξη

  1. Θεωρία των διατονικών ήχων
  2. Χαρακτηριστικά των ήχων
  3. Συστήματα
  4. Κεκραγάρια-πασαπνοάρια (στιχηραρικά) των ήχων Α΄, πλαγίου Α΄, πλαγίου Δ’
  5. Αναβαθμοί, Δοξολογίες και Κανόνες α΄ και γ΄ Ωδής των ήχων Α΄, πλαγίου Α΄,
    πλαγίου Δ΄
  6. Τραγούδια κατ’ επιλογήν στους διατονικούς ήχους.

ΜάθημαΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟ ΠΙΑΝΟ

Κομμάτια :

Τρία κομμάτια συνολικά, τα εξής :

  • Ένα κομμάτι εποχής μπαρόκ από βιβλία όπως :
  1. J. S. Bach Το βιβλίο της Άννας Μαγδαληνής (από τα πρώτα κομμάτια)
  2. «Τα πρώτα βήματα στην πολυφωνία»
  3. Άλλα βιβλία με πολυφωνικά κομμάτια αντιστοίχου επιπέδου
  • Μία σπουδή από τα εξής βιβλία :
  1. Czerny 30
  2. Lemoine από τον αρ. 10 και εξής
  3. John Thompson Second Grade Studies

ή ένα κομμάτι ρεπερτορίου από βιβλία όπως :

  1. Der junge Pianist, Δεύτερο βιβλίο
  2. Σονατίνες των Clementi, Kuhlau, Diabelli, Beethoven κ.ά.
  3. Burgmuller
  4. Waterman ? Harewood Piano Lessons Τρίτο βιβλίο (από τον αρ. 36 και εξής)
  5. Kabalevsky 24 μικρά κομμάτια ή
  6. Άλλα βιβλία με κομμάτια ρεπερτορίου αντιστοίχου επιπέδου
  • Ένα επιβεβλημένο κομμάτι αντιστοίχου επιπέδου, το οποίο παραδίδεται από τη γραμματεία του Γυμνασίου

Κλίμακες 

 Όλες οι μείζονες κλίμακες  σε μία οκτάβα.

Μείζονες κλίμακες Ντο, Σολ, Ρε, Λα, Μι, Σι, Φα σε δύο οκτάβες.
Ελάσσονες κλίμακες λα, μι, σι, ρε, σολ, ντο, φα (αιολικός τρόπος, αρμονική, μελωδική) σε μία οκτάβα.

Αρπισμοί :

Αρπισμοί μείζονες Ντο, Σολ, Ρε, Λα, Μι, Σι, Φα σε μια οκτάβα με τις αναστροφές τους.

Αρπισμοί ελάσσονες λα, μι,  σι, ρε, σολ, ντο, φα σε μια οκτάβα με τις αναστροφές τους.

Συνδέσεις συγχορδιών :

Συνδέσεις συγχορδιών I ? IV ? V ? I στις μείζονες κλίμακες Ντο, Σολ, Ρε, Φα και στη λα ελάσσονα αρμονική σε θέση ογδόης.

ΜάθημαΠΙΑΝΟ (ως Ατομικό Όργανο Επιλογής)

Διευκρινίζεται ότι όσοι μαθητές δηλώσουν το πιάνο ως όργανο επιλογής, για τις κατατακτήριες εξετάσεις υποχρεωτικού πιάνου ισχύει η ίδια ακριβώς ύλη κατατακτήριων εξετάσεων του πιάνου επιλογής.
? Δύο κομμάτια (το ένα από μνήμης): Επιλογή από τα ενδεικτικά μουσικά έργα επιπέδου 1 πιάνου επιλογής του Αναλυτικού Προγράμματος Σπουδών Μαθημάτων Μουσικής παιδείας για τα Μουσικά Σχολεία (βλ. το σχετικό ΦΕΚ B 2858/28-12-2015) ή επιλογή άλλων μουσικών έργων ισοδύναμης δυσκολίας
? Μία κλίμακα (βλ. κλίμακες επιπέδου 1 πιάνου επιλογής του Αναλυτικού Προγράμματος Σπουδών Μαθημάτων Μουσικής παιδείας για τα Μουσικά Σχολεία στο σχετικό ΦΕΚ B 2858/28-12-2015).

Α΄ Λυκείου

Μάθημα: Ευρωπαϊκή Μουσική Θεωρία και Πράξη 

ΓΡΑΠΤΗ ΕΞΕΤΑΣΗ

1. ΚΛΙΜΑΚΕΣ:  Όλες οι μείζονες και ελάσσονες κλίμακες.

2. ΔΙΑΣΤΗΜΑΤΑ:  Όλα τα διαστήματα.

3. ΣΥΓΧΟΡΔΙΕΣ:  Σχηματισμός και είδη συγχορδιών (μείζονες, ελάσσονες, αυξημένες και ελαττωμένες συγχορδίες). Εύρεση δοσμένης συγχορδίας στις μείζονες και ελάσσονες κλίμακες.

4. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΑΡΜΟΝΙΑ: Έκταση φωνών, ανάπτυξη τρίφωνης συγχορδίας σε τέσσερις φωνές, θέσεις συγχορδιών, αρίθμηση συγχορδιών, κινήσεις φωνών – συγχορδιών.

  • Εναρμόνιση ενάριθμου μπάσου (κύριες συγχορδίες σε ευθεία κατάσταση και α? αναστροφή).
  • Εναρμόνιση μελωδίας (κύριες συγχορδίες σε ευθεία κατάσταση και α? αναστροφή).

Παράλληλες – αντιπαράλληλες 5εςκαι 8ες. Βασικές πτώσεις (μισή, τέλεια, πλάγια).

ΠΡΟΦΟΡΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ

1.  ΣΟΛΦΕΖ: (Lemoine 2A: 7, 8, 15, 16, 18, 20, 22, Reuchsel 3: 9, 10. Καλομοίρης τελυχος 3: 58, 59, 66α και 66β

2.  Ακουστική αναγνώριση διαστημάτων (μελωδικών και αρμονικών) και συγχορδίών, σχηματισμός συγχορδιών στο πιάνο με δοσμένη νότα ως Θεμέλιο, ως Τρίτη και ως Πέμπτη.

3.  Παίξιμο στο πιάνο των συνδέσεων I-IV-V-I κάνοντας πλάγια και αντίθετη κίνηση, με συγχορδίες σε ευθεία κατάσταση σε θέση 8ης, 5ης, 3ης σε όλες τις μείζονες και ελάσσονες κλίμακες.

4.  Εκ πρώτης όψεως ανάγνωση (prima vista) παρόμοιας δυσκολίας με του σολφέζ. 

Μάθημα: Ελληνική Παραδοσιακή Μουσική, Θεωρία και Πράξη

A. Θεωρητικό Μέρος

1. Εναρμόνιος φθορά
2. Συστατικά στοιχεία του τρίτου και βαρέος ήχου
3. Σύστημα
4. Ποιητικές φόρμες του κοντακίου και του κανόνα
5. Θεωρία ήχου β΄ (κλίμακα, φθορές, βάση)
6. Θεωρία ήχου πλαγίου β΄ (κλίμακα, φθορές, βάση)
Σημείωση: Θεωρείται γνωστή η θεωρία των σημαδοφώνων ποσότητας, ποιότητας
των γενών και των φθορών.

Β. Πρακτικό Μέρος
Μέλη από το Σύντομο Αναστασιματάριο Πέτρου Λαμπαδαρίου – Ιωάννου Πρωτοψάλτου (παραλλαγή και μέλος):
– Στον ήχο γ΄, ενδεικτικά: Κύριε εκέκραξα-κατευθυνθήτω, Τω Σω σταυρώ, Πάσα
πνοή-αινείτε, Δεύτε πάντα τα έθνη, στίχοι δοξολογίας Μανουήλ Πρωτοψάλτου
– Στον βαρύ ήχο, ενδεικτικά: Κύριε εκέκραξα-κατευθυνθήτω, Πάσα πνοή-αινείτε, Ανέστη Χριστός εκ νεκρών, Θεός Κύριος απολυτίκιο, Δοξολογία Μανουήλ Πρωτοψάλτου.
– Δημοτικά Τραγούδια – κατ’ επιλογή στους παραπάνω ήχους.

ΜάθημαΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟ ΠΙΑΝΟ

? Δύο κομμάτια (το ένα από μνήμης):
Α) Σπουδή ή Πολυφωνικό/ Προκλασικό Κομμάτι
Β) Κομμάτι κλασικής ή μετέπειτα περιόδου Επιλογή από τα ενδεικτικά ?μουσικά έργα επιπέδου 3 υποχρεωτικού
πιάνου του Αναλυτικού Προγράμματος Σπουδών Μαθημάτων Μουσικής παιδείας για τα Μουσικά Σχολεία (βλ. το σχετικό ΦΕΚ B 2858/28-12-2015) ή επιλογή άλλων μουσικών έργων ισοδύναμης δυσκολίας
? Μία κλίμακα (βλ. κλίμακες επιπέδου 3 υποχρεωτικού πιάνου του Αναλυτικού Προγράμματος Σπουδών Μαθημάτων Μουσικής παιδείας για τα Μουσικά Σχολεία στο σχετικό ΦΕΚ B 2858/28-12-2015).

ΜάθημαΠΙΑΝΟ (ως Ατομικό Όργανο Επιλογής)

Σημείωση: Για την επιλογή των μουσικών έργων, παρακαλούμε να μελετηθεί με προσοχή το ισχύον «Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών Μαθημάτων Μουσικής παιδείας για τα Μουσικά Σχολεία (Γυμνάσια, Λύκεια)», ΦΕΚ B
2858/28-12-2015. Για το πιάνο ως ατομικό όργανο επιλογής βλ. σελ. 34394-34527.

Δύο κομμάτια (το ένα από μνήμης)
Α) Σπουδή ή Πολυφωνικό/ Προκλασικό Κομμάτι
Β) Κομμάτι κλασικής ή μετέπειτα περιόδου
Επιλογή από τα ενδεικτικά μουσικά έργα επιπέδου 5 πιάνου επιλογής του Αναλυτικού Προγράμματος Σπουδών Μαθημάτων Μουσικής παιδείας για τα Μουσικά Σχολεία (βλ. το σχετικό ΦΕΚ B 2858/28-12-2015 που υπάρχει στο παραπάνω link) ή επιλογή άλλων μουσικών έργων ισοδύναμης δυσκολίας

Μία κλίμακα (βλ. κλίμακες επιπέδου 5 πιάνου επιλογής του Αναλυτικού Προγράμματος Σπουδών Μαθημάτων Μουσικής παιδείας για τα Μουσικά Σχολεία στο σχετικό ΦΕΚ B 2858/2015.

Μάθημα: Ταμπουράς (ως υποχρεωτικό όργανο αναφοράς της Ελληνικής Παραδοσιακής Μουσικής)

Ε΄ ΕΠΙΠΕΔΟ (ΔΕΞΑΜΕΝΗ ΤΡΑΓΟΥΔΙΩΝ):
? Άγουρος πέτρα πελεκά (Αρχιπελάγους)

? Τσαλαπετεινοί
? Με γέλασάνε τα πουλιά (συγκαθιστός Θράκης)
? Κάτου στουν κάμπου τουν πλατύ (συρτός συγκαθιστός Θράκης)
? Κάγκαλος (πλ. δ΄ χρωματικός) ή Ο Χαραλάμπης ή Τρία παιδιά
Βολιώτικα
? Μανιώ (αργιλαμάς/πατινάδα – δρομικό Γαλάτιστας Χαλκιδικής)
? Ακρίτας όντες έλαμνεν (Ακριτικό)
? Ζεϊμπέκικο Αϊδινίου

ΣΤ΄ ΕΠΙΠΕΔΟ (ΔΕΞΑΜΕΝΗ ΤΡΑΓΟΥΔΙΩΝ):
? Σήκω Διαμάντω (τσάμικος)
? Αλέξανδρος κι ο βασιλιάς (ζωναράδικος)
? Τι ήθελα και σ? αγαπούσα (καρσιλαμάς Μακεδονίας)
? Ντάρι- ντάρι
? Ερωτόκριτος
? [προαιρετικά: ο μαθητής μπορεί να αυτοσχεδιάσει μια δική του μελωδία
πάνω στον ήχο πλάγιο του δευτέρου ή στον β΄ ήχο]

Κατά την εκτέλεση των τραγουδιών από τις παραπάνω δεξαμενές θα αξιολογηθεί ο βαθμός επάρκειας στα παρακάτω βασικά σημεία παιξίματος τού οργάνου, όπως αυτά ορίζονται στο ΦΕΚ B 2858/28-12-2015, σελ. 33998-
34004. Ο εξεταζόμενος αξιολογείται βάσει των σημείων αυτών, εάν δηλαδή κατέχει τα παρακάτω και είναι ικανός να στηρίζει το θεωρητικό και πρακτικό μέρος των κομματιών που θα επιλέξει:

1. Στάση σώματος και κράτημα του οργάνου και της πένας
2. Ρυθμός (ανάλογα ?ε τα τραγούδια που θα επιλέξει): Εννιάσημος (καρσιλα?άς: 2-2-2-3, συγκαθιστός: 2-2-2-3, ζεϊμπέκικος: 2-2-2-3, απτάλικος: 3-2-2-2 και αργιλα?άς: 2-3-2-2). Ρυθ?ικά σχή?ατα συνοδείας χορών: τσά?ικου, ζωναράδικου, μπάλου και ζεϊμπέκικου με τη χαρακτηριστική του πενιά.
3. Πενιές (θέση-άρση)
4. Δεσ?οί (κινητοί μπερντέδες). Χρώμα (σκληρό και μαλακό). Γνώση της διάταξης των δεσμών για το σχηματισ?ό του βασικού τετραχόρδου / πενταχόρδου που ανήκει το τραγούδι. Παράδειγμα, τετράχορδο / πεντάχορδο του πλαγίου β΄ ήχου: 6 – 20 – 4/12 ή: 6 – 18 – 6/12, για το σκληρό χρώμα, επίσης, για το μαλακό χρώμα: 8-14-8/12 ?ε το κε ύφεση, ό?ως, πιο ψηλά από το ημίτονο. Επίσης, το πεντάχορδο πλαγίου του τετάρτου τετράφωνου χρωματικού: 12-6-18-6 ?ε ύφεση στο φθόγγο βου και δίεση στο γα (μακάμ νικρίζ), καθώς και του ήχου πλ.δ΄ επτάφωνου χρωματικού (μακά? χιτζασκιάρ) με βάση επίσης το φθόγγο Νη και δεσπόζοντα τον Δι έχοντας ύφεση στους φθόγγους πα και κε, ενώ δίεση στους φθόγγους άνω ζω καθώς και του ζω της  υποτονικής.

5. Δακτυλοθεσία (ανοιχτή και κλειστή θέση ?ε χρήση αντίχειρα 5ου δακτύλου). Παραχορδή. Χαμηλή και ψηλή θέση/μεταφορές/τρανσπόρτα – π.χ. μεταφορά της βάσης πα ψηλότερα, στη θέση του δεσμού δι και
εκτέλεσή του τραγουδιού από αυτή τη θέση.
6. Στολίδια (legato, glissando, ρυθμικό vibrato, ομαλόν, ρυθμικό κτύπημα στο καπάκι, κλπ.)
7. Μουσικότητα.

Σημειώσεις:
α) Οι ?αθητές οφείλουν να εκτελέσουν στον τα?πουρά χωρίς τη βοήθεια ?ουσικού κει?ένου (από ?νή?ης) δύο από τα παραπάνω τραγούδια. Τα τραγούδια τα οποία πρόκειται να επιλέξουν για ακρόαση θα πρέπει να
προέρχονται ένα από κάθε δεξα?ενή. Η ερ?ηνευτική εικόνα των εξεταζο?ένων, θα αξιολογηθεί ?ε βάση τα βασικά ση?εία επάρκειας όπως πιο πάνω έχουν αυτά αναφερθεί, ενώ οι υποψήφιοι οφείλουν να καταστήσουν ε?φανώς ότι
αντιλαμβάνονται τη λειτουργία του ταμπουρά ως εργαλείο για την βιωματική κατανόηση της θεωρίας της ελληνικής παραδοσιακής μουσικής (θεωρία των ήχων, θεωρία των ρυθμών, είδη μελοποιίας, σύστημα γραφής) και ότι δεν
παραγνωρίζουν την αυτόνομη λειτουργία του ως σολιστικού οργάνου, συνοδευτικού του δημοτικού τραγουδιού ?ε ιδιαίτερη τεχνική και ρεπερτόριο.
β) Οι παρτιτούρες των τραγουδιών προέρχονται οι περισσότερες από το βιβλίο «Μέθοδος ταμπουρά» του Γιάννη Αρβανίτη, Αθήνα 1997, καθώς και το συλλογικό έργο των Β. Μπαρα?πούτη, Π. Παπαπετρόπουλου, Σ.Κατσιάνη
και Κ. Γρά?πα και βρίσκονται στο γραφείο του σχολείου.
γ) Όσον αφορά το κούρντισμα του ταμπουρά θα χρησιμοποιηθεί το βασικό κούρντισμα κατά πέμπτες (καραντουζέν), το οποίο μπορεί να είναι:
1η χορδή: Κε=λα, 2η χορδή: Πα=ρε και 3η χορδή: Δι=Σολ
ή εναλλακτικά:
1η χορδή: Πα=ρε 2η χορδή: Δι=Σολ και 3η χορδή: Νη=Ντο

ΜάθημαΙστορία της Μουσικής

Μπαρόκ:
1. Ιστορικό και κοινωνικό πλαίσιο
2. Οι μουσικοί νεωτερισμοί στο Μπαρόκ
3. Πρώι?ο και Όψι?ο Μπαρόκ, Η γέννηση της όπερας στην Ιταλία, Οι ?ουσικές
φόρ?ες (σονάτα ?παρόκ, καντάτα, σουίτα, κοντσέρτο γκρόσο, κοντσέρτο
σόλο, φούγκα, χορικό)
4. Η Μπαρόκ ?ουσική στη Γαλλία, Αγγλία, Γερ?ανία
5. Το ώρι?ο Μπαρόκ
Κλασικισ?ός:

1. Ιστορικό και κοινωνικό πλαίσιο
2. Προκλασική περίοδος, Σχολή Μανχάι?
3. Κλασική περίοδος, Πρώτη Σχολή της Βιέννης, Συνθέτες
4. Τα είδη της κλασικής όπερας
5. Τα ?ουσικά είδη, φόρ?ες (σονάτα, συ?φωνία, κοντσέρτο, λιντ, παραλλαγές,
φαντασία, λειτουργία, ρέκβιε?)

Ρο?αντισ?ός:
Μόνο τα χαρακτηριστικά του Ρο?αντισ?ού

Μάθημα: Ατο?ικό όργανο επιλογής (εκτός του πιάνου)
Ση?είωση: Η ύλη του ατο?ικού οργάνου επιλογής ? εκτός του πιάνου, που αναφέρεται παραπάνω ? θα ορίζεται ύστερα από συνεννόηση κάθε υποψηφίου ?ε το σχολείο

Β΄ Λυκείου

Η εξεταστεά ύλη κατατακτηρίων της Β’ Λυκείου βρίσκεται εδώ

Γ΄ Λυκείου

Η εξεταστέα ύλη κατατακτηρίων της Γ’ Λυκείου βρίσκεται εδώ

%MCEPASTEBIN%